Op basis van recente misdaadcijfers en politierapporten staat Amsterdam in 2024 voor het zoveelste jaar bovenaan als de meest criminele stad van Nederland. Met meer dan 61.000 geregistreerde misdrijven zoals diefstal, inbraak, geweld en vernieling, staat de hoofdstad op een duidelijke eerste plaats op de lijst van onveilige steden. Dit komt neer op een schokkende 67 incidenten per duizend inwoners.
Niet alleen kleine criminaliteit speelt de stad parten, ook is Amsterdam een belangrijk strijdtoneel van zwaar georganiseerde misdaad. De aanwezigheid van de zogeheten Mocro Maffia zorgt voor ondermijnende criminaliteit met verstrekkende gevolgen. De aanslagen die in verband worden gebracht met dit criminele netwerk, waaronder de brute moord op misdaadjournalist Peter R. de Vries, hebben diepe wonden geslagen in het vertrouwen van burgers in de veiligheid in de stad.
Georganiseerde misdaad als belangrijke factor
Een groot deel van de onveiligheid in Amsterdam en ook andere steden is terug te voeren naar de structuur van georganiseerde misdaad. In de hoofdstad is de drugshandel een belangrijke bron van inkomsten voor criminele netwerken, en deze zorgt voor bijkomende misdaden zoals afrekeningen, afpersing en intimidatie. Vooral bepaalde wijken in Amsterdam-Noord en Amsterdam-West hebben te maken met verhoogde risico’s voor bewoners.
Andere steden in de top vijf
Hoewel Amsterdam onbetwist bovenaan staat, zijn ook andere grote steden in Nederland nadrukkelijk zichtbaar op de lijst van gevaarlijkste steden in 2024.
- Rotterdam bezet de tweede plek, vooral vanwege de combinatie van georganiseerde misdaad en woninginbraken. De havenstad wordt regelmatig opgeschrikt door schietpartijen en bomaanslagen. Misdrijven variëren van zakkenrollerij in het stadscentrum tot dodelijke geweldsdelicten in de buitenwijken.
- Den Haag staat op de derde plaats. In de hofstad doen zich veel straatroven, zakkenrollerijen en drugsgerelateerde incidenten voor, voornamelijk in het centrum en rondom het openbaar vervoer. Deze misdrijven zorgen voor een groeiend gevoel van onveiligheid bij zowel inwoners als toeristen.
- Utrecht is de vierde gevaarlijkste stad van Nederland. Vooral fietsdiefstallen en drugsproblemen in studentenwijken zorgen voor overlast. Hoewel het aantal gewelddadige incidenten relatief beperkt is in vergelijking met de andere steden in de top, blijft de overlast een hinderlijke factor in het dagelijkse leven van bewoners.
- Eindhoven staat op de vijfde positie. Gevallen van woninginbraak, geweldsdelicten en autodiefstallen nemen vooral toe tijdens uitgaansnachten in het stadscentrum. De combinatie van jongeren, alcohol, drugs en een slechte inrichting van veiligheidsmaatregelen maken het nachtleven in Eindhoven risicovol.
De rest van de top tien
Buiten de top vijf zijn er ook andere steden die worstelen met veiligheid en criminaliteit. Hieronder een overzicht van de steden die de lijst van tien meest criminele steden in 2024 compleet maken:
- Heerlen – Problemen met <strong(drugsgebruik en -handel spelen een centrale rol, vooral in delen van het centrum en rondom stationsgebieden.
- Almere – Ondanks moderne infrastructuur kampt de stad met jeugdcriminaliteit en overlast door samenscholingen en vandalisme.
- Breda – Bekend voor stijgende woninginbraken en openbare orde-incidenten, vooral in de buitenwijken.
- Groningen – Hier wordt veel vermogenscriminaliteit gerapporteerd, zoals fietsendiefstallen en inbraken in studentenhuizen.
- Maastricht – Problemen rondom grensoverschrijdende criminaliteit spelen hier een rol vanwege de ligging nabij België en Duitsland.
De rol van preventie en lokale initiatieven
Hoewel de cijfers verontrustend zijn, moeten ze in perspectief worden geplaatst. Niet elke wijk van een stad is even onveilig, en veel gemeenten zetten sterk in op preventieve maatregelen om criminaliteit tegen te gaan. Denk hierbij aan het uitbreiden van cameratoezicht, inzetten van wijkagenten, buurtvaders en het opzetten van burgerinitiatieven zoals slimme Whatsapp-buurtgroepen.
Lokale overheden werken in toenemende mate samen met sociale instanties en buurtorganisaties om jonge criminelen op het rechte pad te brengen. Daarnaast worden investeringen gedaan in de leefbaarheid van probleemwijken, met als doel het doorbreken van de vicieuze cirkel van criminaliteit, armoede en overlast.
Misdaadcijfers zeggen niet alles
Het is belangrijk op te merken dat de gepresenteerde cijfers gebaseerd zijn op geregistreerde misdrijven. Niet elk feit wordt gemeld of geregistreerd, wat betekent dat de werkelijke omvang anders kan zijn dan de statistieken aangeven. Bovendien zijn er steden die relatief hoog scoren, deels omdat de politie daar actiever registreert of burgers sneller melding maken.
De veiligheidssituatie is zeer afhankelijk van de specifieke wijk en tijd van de dag. In dezelfde stad kunnen wijken voorkomen met een gevoel van veiligheid en sociale cohesie, terwijl andere buurten worstelen met structurele criminaliteit en gevoelens van onveiligheid.
Conclusie
Amsterdam voert in 2024 opnieuw de lijst aan als de meest criminele stad van Nederland. Georganiseerde misdaad, veelvoorkomende diefstallen en geweldsincidenten maken het de onveiligste plek van het land. Maar ook andere steden zoals Rotterdam, Den Haag, Utrecht en Eindhoven kampen met uiteenlopende veiligheid gerelateerde uitdagingen. Hoewel lokale initiatieven en preventie-inspanningen steun bieden, blijft structurele aandacht voor criminaliteitsbestrijding en het verbeteren van sociale omstandigheden noodzakelijk om de trend te keren.
